Mens en samenleving: lezing prof. Paul Verhaeghe - idee 4

Idee uit de voordracht van prof. Paul Verhaeghe:
Daarmee kan ik terugkeren naar mijn twee uitgangsvragen. Hoe moeten we reageren? Tegen wie of wat moeten we reageren?
De Pools-Britse socioloog Zymunt Bauman vat de paradox van onze tijd mooi samen: 'Nooit waren we zo vrij. Nooit hebben we ons zo machteloos gevoeld'. We zijn vrij, in de betekenis dat we op religie kunnen spuwen (pas wel op met de islam en het jodendom), dat we op seksueel vlak zo ongeveer alles moeten uitproberen wat vroeger verboden was, en dat we om het even welke politieke stromingen mogen aanhangen. Da t kan allemaal omdat die zaken geen enkel belang meer hebben. It's the economy, stupid!
Tegen wie of wat we dan wel moeten reageren, is hoogst onduidelijk iedereen klaagt over 'het systeem', maar niemand krijgt het te pakken, vandaar onze machteloosheid en het daaruit voortvloeiend zogenaamd 'zinloos' geweld. De stakingen van de vorige eeuw hadden effect omdat er een duidelijke vijand was: de patrons. Die zijn er niet meer, in de plaats daarvan zijn er rating bureaus, beurzen en vergaderingen van aandeelhouders. Psychoanalytisch beschouwd is de huidige staking niets anders dan automutilatie, de zelfverwonding van een patiënt die alle greep op zijn leven verloren is en dan maar gaat kerven in zijn eigen vlees, net zoals de werkeloze hoogopgeleide jongeren in de Franse banlieues hun eigen leefomgeving vernielden. Morgen gaat alles weer zijn gewone gang, met dien verstande dat de patiënt nog wat meer patiënt is geworden.
Dit is de hamvraag: hoe dit anonieme systeem aanpakken? Het toverwoord is inlevering, over de invulling daarvan lopen de meningen uiteen. Inleveren om de economie, begrijp: om het neoliberalisme in stand te houden, getuigt van domheid en onethisch besef. Inleveren om het systeem te veranderen, vraagt inzicht en moed.


Mijn mening:
Dit is natuurlijk de hamvraag, tegen wie of wat moeten we reageren, en nog belangrijker; willen we dat!? Tegen wie is sowieso een moeilijke vraag, want zoals in het betoog al gezegd: je kan onmogelijk één iemand aanduiden die de maatschappij leidt. Het is een samenkomst van verschillende dingen.

Aan de veranderingen zijn ook positieve kanten verbonden, we kunnen inderdaad meer voor onze mening uitkomen, moeder aan de haard, dat is al lang voorbij... Ook vrouwen kunnen gaan werken en mogen hun mening uiten.
En omwille van de vooruitgang op technologisch vlak besparen we heel wat tijd. Zo moeten we niet meer steeds naar de bank maar kunnen we thuis online betalingen verrichten.
Zelfs boodschappen doen kan tegenwoordig online. Zelf heb ik dit nog nooit gedaan maar voor mensen die een zeer druk leven leiden kan dit toch wel een goede oplossing zijn. Als ze die tijd dan aan het gezin spenderen in plaats van nog even voor het werk verder te doen, dan zijn we pas echt goed bezig.
Dat zijn zeker punten die toch wel een vooruitgang zijn in onze maatschappij.

Daar tegenover staat helaas dat als we verder doen zoals we nu bezig zijn, we naar de toekomst toe zeker nog meer gaan vervreemden van elkaar. Onze maatschappij kan je op bepaalde vlakken vergelijken met een tikkende tijdbom vind ik, als we niet snel ingrijpen is het misschien te laat... We moeten de ernst inzien van wat gaande is, en er iets aan doen!
Niet afwachten tot anderen het initiatief nemen, maar het heft in eigen handen nemen en zelf doen wat ons juist lijkt ten opzichte van de medemens. Als iedereen dat al eens zou doen zou er al een heel vooruitgang geboekt kunnen worden.

Wanneer alles om geld en succes draait is de kans groot dat we de persoonlijkheden achter de mens gaan vergeten en zo ook de voeling met de medemens zullen verliezen en zo nog verder van elkaar zullen af komen te staan.

Ik ben er nog steeds van overtuigd dat we niet zonder elkaar kunnen, iemand kan pas succesvol zijn wanneer niet alleen zijn leven 'succesvol' is, maar wanneer hij zich goed voelt in zijn vel, goed in onze samenleving.
Moeten we hiervoor gaan inleveren? Ik denk het wel. Niet op financieel vlak, maar wel op persoonlijk vlak.
Maar hoe moeten we dit doen? Hier heb ik lang over nagedacht, maar ik kan uiteindelijk geen eindformulering maken want ik denk dat er niet 1 regel is die voor iedereen op gaat.
Als we de samenleving beter willen maken moeten we er allemaal aan meewerken, en in de eerste plaats begint dat bij jezelf. Door te denken: 'de rest doet het ook niet dus ik doe ook niet mee', kom je er niet. Als iedereen zo denkt gebeurt er niets en zal er in de toekomst ook niets gebeuren.
Misschien moeten we ons eens afvragen waar we onszelf zien over pakweg 10 jaar, en onze kinderen? Willen we dat zij opgroeien in een wereld waarin het financiële/materiële primeert op de menselijke contacten?
Ik persoonlijk niet. Ik hoop uiteraard dat mijn dochter een mooi leven krijgt, dat ze zich goed in haar vel kan voelen en ook durft te genieten van het leven, maar we zullen haar ook leren dat ze daar zelf aan moet werken.
'Voor niets gaat de zon op', is een spreekwoord wat hier echt van toepassing is, want ze zal moeten werken aan haar geluk, maar wij zullen haar er wel in begeleiden. Niet om zo hoog mogelijk te geraken in het bedrijfsleven, of om zo rijk mogelijk te worden... Wel om een goede plaats te vinden in de maatschappij, een plekje waar ze zich goed voelt. Door haar die bepaalde normen en waarden mee te geven in haar opvoeding hoop ik bij te dragen aan een positievere toekomst, al besef ik goed dat ik alleen de wereld niet kan veranderen. Maar het is een begin...

 

 

 

Hieronder nog een liedje wat ik persoonlijk wel vind passen bij de hedendaagse samenleving:

Bronvermelding:
Afbeelding 1:
Slim beleggen. (2013, juli 4). Obligaties uit groeimarkten kunnen tikkende tijdbom zijn. Geraadpleegd op 2014, maart 5 via https://slimbeleggen.net/obligaties-uit-groeimarkten-kunnen-tikkende-tijdbom-zijn/33233/
Afbeelding 2: Coaching MZ. Geraadpleegd op 2014, maart 5 via http://www.coachingmz.nl/?paginaid=13
Afbeelding 3:
Faulkner, K. (2011, augusuts 28) Who what why? Geraadpleegd op 2014, maart 5 via https://sp.bedfordschool.org.uk/prepschool/Enrichment/Images1/Forms/DispForm.aspx?ID=14
Muziekfragment: Black Eyed Peas. (2008, 2 februari). Where is the love? Geraadpleegd op 2014, 5 maart) via https://www.youtube.com/watch?v=FI2tceUD3os